■ مختصری از تمهیدات بتن ریزی بخش عمران

1)بتن ریزی در هوای گرم


1- قبل از بتن ریزی قالبها، میلگردها و محل بتن ریزی با آب خنک آب پاشی شود.

2- محل بتن ریزی از تابش مستقیم نور خورشید محافظت گردیده و بتن ریزی در ساعات گرم روز ( اواسط روز ) متوقف گردد.

3- دمای محیط هنگام بتن ریزی نباید از 38 درجه سانتی گراد بیشتر بوده و برای رسیدن به محصول بتن مناسب دمای بین 24 تا 38 درجه برای بتن ریزی مطلوب خواهد بود .

4- دمای مناسب برای بتن در هوای گرم 16 درجه سانتی گراد بوده و حداکثر 32 درجه سانتی گراد باشد.

5- در هوای گرم مصرف بعضی از مواد افزودنی توصیه شده که براساس دستورالعمل شرکت سازنده مورد استفاده قرار گیرد.

6- در فونداسیون ها، مقاطعی که بتن ریزی میگردد تا 3 روز باید آب پاشی شده و تا 7 روز مرطوب نگه داشته شود. این عمل در بالا بردن کیفیت بتن بسیار حائز اهمیت است.

7- بتن سقف باید تا 3 روز مداوم آب پاشی شود و حداقل تا 7 روز مرطوب نگه داشته شود.

8- به کارگیری روکش مرطوب نظیر گونی، نمد، حصیر،کاه،ماسه تمیز و خاک اره.

9- استفاده از گونی مرطوب در این زمینه توصیه می­شود گونی کشیدین روی سقف باعث مصرف آب کمتر، اطمینان بیشتر و کیفیت بهتری می­شود.

10- به کارگیری روکش غیر قابل نفوذ شامل کاغذ نفوذناپذیر،نایلون.

11- به عنوان یک روش بسیار مناسب و مطمئن می توان از پوشش پلاستیکی که اطراف قالب می گذاریم استفاده کنیم، به این ترتیب که اطراف پلاستیک را مقداری بیشتر در نظر بگیریم و بعد از بتن­ریزی لبه های پلاستیک را روی بتن برگردانیم.

12- جهت حفاظت از بتن چنانچه از پلاستیک ها استفاده شود، بهتر است دارای رنگ سفید باشند.

13- حداقل زمان عمل آوری در هوای گرم 7 روز می باشد ولی برای سیمان های تیپ 5 و پوزولانی 14 روز است.

14- جاری نمودن آب مناسب روی بتن (توجه به تبادل حرارتی و از دست رفتن حرارت بتن لازم است).

15- آب پاشی به طور مدوام و با آب مناسب البته توصیه می شود به خصوص دفعات اولیه آب دارای حرارت نزدیک بتن تازه باشد تا امکان تبادل حرارتی از بین ببرد.حتی اگر قرار است آب روی سطح بتن گرفته شود باید چند ساعت اولیه با آب گرم روی سطح بتن آب پاشی نمود و سپس اقدام به این کار کرد.

16- از مصرف بتن باقیمانده ایی که بدون نظارت مهندس ناظر با افزودن آب برای استفاده مجدد آماده میشود جدا خودداری نمایید .

بتن ریزی در شرایط هوای گرم می تواند به بروز مشکلاتی در بتن تازه و سخت شده کمک نماید و معمولا به پایین آمدن کیفیت بتن سخت ده منجر می شود . معمولا در چنین شرایطی باید بتن ریزی متوقف گردد و در صورت نیاز به انجام عملیات بتن ریزی باید تدابیر خاصی اندیشیده شود تا خسارت های وارده به حداقل برسد و با ایجاد گردد .

تعریف و شناخت شرایط هوای گرم ، اثر خسارت بار این شرایط ،اثر عوامل تشدید کننده این خسارت ها ، راه حلهای فرار از حصول این شرایط ، توجه به نوع مصالح مصرفی از جمله مواردی است که در این نوشته از نظر می گذرد .

وجود شرایط هوای گرم در مناطقی از کشور ما بویژه در حاشیه خلیج فارس و دریای عمان و وجود شرایط خاشی مانند ایجاد خوردگی در میلگرد های بتن این شرایط را برای ما پر اهمیت می نماید و باید بدان توجه خاصی مبذول داشته . سعی می شود نکات مدنظر آئین نامه بتن ایران به همراه توضیحات ضروری قید شود تا در عمل بتوان از آنها استفاده نمود .

تعریف هوای گرم :

هوای گرم با ترکیبی از دمای زیاد هوا ، رطوبت نسبی کم ، دمای بالای بتن و سرعت وزش باد حاصل می گردد . وجود دمای زیاد بتن و عواملی که باعث تبخیر شدید آب از سطح آن می شود می تواند خسارت بار باشد . حتی میتوان گفت دمای زیاد بتن به تنهایی نیز می تواند به بروز این شرایط کمک زیادی نماید .

معمولا وقتی دمای بتن از ۳۲C در هنگام بتن ریزی و یا تا زمان گیرش تجاوز نماید شرایط هوای گرم حاصل می شود .

بروز شرایط ایجاد تبخیر با شدتی بیش از ۱۲ KG/M در هر ساعت از سطح بتن قطعا مشکل زا می باشد . حتی توصیه می گردد شدن تبخیر از سطح بتن کمتر از ۵.۰۲ KG/M در هر ساعت باشد تا خسارت هائی به بتن وارد نشود و کار بتن ریزی بهتر انجام گردد .

اثر خسارت بار شرایط هوای گرم :

این اثرات را می توان به دو بخش بتن تازه و سخت شده تقسیم نمود . مسلما برای داشتن بتن سخت شده مناسب باید از مرحله بتن تازه به سلامت عبور کنیم لذا از این نظر کیفیت بتن تازه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد .

اثرات نامطلوب هوای گرم بر بتن تازه خمیری عبارتست از :

الف ) افزایش آب مورد نیاز در طرح مخلوط

ب ) افزایش آهنگ اسلامپ و تمایل دست اندرکاران به افزودن آب به بتن در کارگاه بدلیل افزایش تبخیر و افزایش سرعت آبگیری سیمان و از دست دادن خواص خمیری در زمان کوتاه تر

ج ) افزایش زمان آهنگ سفت شدن بتن و کاهش زمانگیرش به نحوی که بر عملیات ریختن ، تراکم ، پرداخت سطح و نگهداری عمل آوری بتن اثر منفی میگذارد و امکان ایجاد درز سرد را افزایش میدهد . این امر پیوستگی را در بتن ریزی مختل میکند که نیاز به آن جزو اصول بتن ریزی صحیح است .

د ) افزایش امکان ترک خوردگی خمیری بتن تازه بدلیل تبخیر زیاد و جمع شدگی بیش از حد در اثر تبخیر

ه ) افزایش بروز مشکل در کنترل مقدار حباب هوای بتن حبابدار در بتن تازه به نحوی که عملا حباب های هوا بزرگ شده و یا میترکند و تاثیر ثبت آنها در بتن سخت شده از بین می رود .

اثرات نامطلوب شرایط هوای گرم بر بتن سخت شده عبارتند از :

الف ) کاهش مقاومت بتن بدلیل مصرف بیشتر آب در میان مدت و دراز مدت

ب ) کاهش مقاومت بتن بدلیل دمای بالای آن در هنگام بتن ریزی و پس از آن در میان مدت و دراز مدت علیرغم افزایش مقاومت زود هنگام بتن (بویژه در روزهای اول - ۱ تا ۷ روز)

ج ) افزایش تمایل به جمع شدگی ناشی از خشک شدن و ایجاد ترکهای حرارتی

د ) کاهش دوام بتن در برابر شرایط محیطی نامناسب در حین بهره برداری مانند یخ زدن و آب شدگی مکرر ، سایش و فرسایش تری و خشکی مکرر بتن ، حمله سولفات ها و حمله یون کلر محیط به دلیل افزایش نفوذپذیری بتن در اثر ایجاد کریستالهای درشت و کاهش مقاومت الکتریکی بتن که نقش مهمی در افزایش نفوذ پذیری در برابر یون کلر و سایر عوامل مزاحم شیمیائی دارد . همچنین کاهش دوام به دلیل ترک خوردگی

ه ) ایجاد خوردگی سریعتر میلگرد ها بدلیل افزایش نفوذ پذیری بتن و یا ایجاد درزهای سرد

و ) کاهش یکنواختی سطح بتن و نا زیبائی سطح بتن نمایان بویژه در مجاورت قالب ، تغییر رنگ بتن بدلیل تفاوت در آهنگ آبگیری ، منظره بدلیل درز سرد .

عوامل تشدید کننده خسارات در هوای گرم :

برخی عوامل می توانند در هوای گرم خسارتها را تشدید نمایند ، هرچند این عوامل مستقیما در ایجاد شرایط هوای گرم بی تاثیر است اما در این شرایط می تواند باعث بحرانی تر شدن اثرات زیانبار گردد . این عوامل عبارتند از :

الف ) مصرف سیمانهائی با ریزی زیاد که موجب افزایش سرعت آبگیری سیمان و ایجاد گرمازائی بیشتر در زمان کوتاه می گردد .

ب ) مصرف سیمانهای زودگیر (مقاومت اولیه زیاد) مانند نوع ۳ و حتی استفاده از سیمانهای نوع ۱ بویژه با وجود افزودنیهای تسریع کننده (رودگیر کننده) که می توانند زمان گرایش را کوتاه نماید و سرعت آبگیری و گرمازائی را بیشتر کند .

ج ) مصرف بتن های پر سیمان در رابطه با بتنهای پر مقاومت و با نسبت آب به سیمان کم که سرعت آبگیری را بیشتر میکند و زمان گرایش را کوتاه و گرمازائی و سرعت آنرا افزایش می دهد . بدیهی است اغلب در شرایط محیطی نامناسب از نسبت آب به سیمان کم استفاده نمائیم لذا باید سعی شود بتن پر سیمان مصرف ننمائیم .

د ) استفاده از مقاطع بتنی نازک با درصد میلگرد زیاد

ه ) بکارگیری وسایل حمل با حجم زیاد که می تواند به ایجاد درز سرد و عدم پیوستگی منجر شود .

و ) حرکت دادن بتن در مسیر افقی یا قائم بصورت طولانی مدت ویژه ای برای بتن های کم اسلامپ (شوت ، شوت سقوطی یا ترمی)

ز ) استفاده از پمپاژ بتن در مسیرهای طولانی ، زیرا اصطکاک بتن با لوله باعث ایجاد گرما می شود و در شرایط هوای گرم نیز این مسیر طولانی و گرمای لوله می تواند مشکل زا باشد .

ح ) استفاده از تسمه نقاله برای حمل بتن بدلیل ایجاد سطح هواخور خیلی زیاد و تبخیر شدید و تبادل گرمائی زیاد با محیط .

ط ) ضرورت انجام و تداوم کار در شرایط هوایی خیلی گرم بدلائل اقتصادی

ی ) استفاده از سیمانهای انبساطی و یا بدون جمع شدگی که می تواند مشکل زا باشد . در این رابطه برخی مواد انبساط زا یا برخی ملات ها یا بتن ها مانند گروت می تواند عامل ایجاد خسارت بیشتر باشد .

مسلما باید گفت اگر شرایطی بر خلاف شرایط فوق ایجاد شود مسلما در کاهش خسارات نقش خواهد داشت . اما بر ایجاد شرایط هوای گرم تاثیری ندارد .

عوامل ایجاد کننده شرایط نامناسب محیطی و هوای گرم :

همانگونه که گفته شد مصرف اجزا بتن با دمای زیاد می تواند بتن با دمای بالاتر از حد مجاز را بوجود آورد .

همچنین بروز شرایط خاصی در محیط اطراف بتن ریزی می تواند به تبخیر شدید منجر گردد که خسارت زا می باشد .

در زیر به هر کدام از این موارد می پردازیم و نحوه پیش بینی چنین شرایطی را مطرح می نمائیم :

الف ) شدت تبخیر از واحد سطح :

میزان تبخیر از سطح بتن تابع عومال مختلفی است که از جمله می توان به دمای هوا ، دمای بتن ، رطوبت نسبی هوا ، سرعت وزش باد ، تابش آفتاب و حتی رنگ بتن و فشار هوا (ارتفاع از سطح دریا) اشاره نمود . در چارت شکل ۱ فقط از چهار عامل اول بدلیل اهمیت و سهولت بکارگیری آنها بصورت کمی بهره برده شده است و میتوان شدن تبخیر از واحد سطح بتن را بدست آورد .

ب ) دمای تعادل بتن ساخته شده :

قبل از خسارت بتن میتوان دمای آنرا با محاسبه حدس زد . مسلما در مراحل انتقال و ریختن به علت تبادل با محیط مجاور ، دمای بتن ممکن است تغییر نماید . بدین منظور باید برای سات بتن دمای کمتر از ۳۰ درجه را در نظر گرفت تا در یک حمل معمول و منطقی با زمان کمتر از نیم ساعت دمای بتن از ۳۳ درجه تجاوز ننماید . مسلما اگر وسیله حمل پمپ و لوله یا تسمه نقاله و یا تراک میکسر در حال پخش باشد باید دمای ساخت را بمراتب کمتر از ۲۸ درجه و تا حدود کمتر از در نظر گرفت . دمای تعادل ساخت بتن بلافاصله پس از اختلاط را می توان از رابطه زیر بدست آورد .

در رابطه TC TG TS TP TW به ترتیب دمای سیمان ، سنگدانه درشت ، سنگدانه ریز ، پوزولان ود مای آب مصرفی در اختلاط بتن می باشد . هم چنین WWT WWS WWG WW WP WS WG WC به ترتیب جرم سیمان ، شن ، ماسه ، پوزولان ، آب مصرفی در ساخت بتن ، آب موجود در شن ، آب موجود در ماسه و آب کل موجود در بتن می باشد (بر حسب کیلوگرم) بدیهی است آب کل بتن برابر با مجموع آب مصرفی در ساخت بتن و آب موجود در سنگدانه می باشد . و یخ احتمالی مصرفی را نیز شامل می شود . اگر از یخ نیز برای کاهش دما استفاده شود در صورت کسر رابطه فوق جمله ۸۰ti - ۰.۵wi اضافه خواهد شد .

لازم به ذکر است ضرائب ۰.۳۲ در رابطه فوق ظرفیت گرمایی سیمان ، سنگدانه و پوزولان بر حسب کیلوکالری بر کیلوگرم می باشد و یکسان در نظر گرفته شده است در حالیکه واقعا این ظرفیت های گرمائی در سیمانهای مختلف و سنگدانه های موجود و پوزولانهای مصرفی یکسان و مساوی ۰.۲۲ نمیباشد . بویژه در سنگدانه ها و پوزولانها ممکن است این ظرفیت گرمائی از ۰.۱۹ تا ۰.۲۴ تغییر نماید و حتی از این محدوده نیز بیرون باشد . ظرفیت گرمائی آب و رطوبت موجود در سنگدانه ۱ کیلوکالری بر کیلوگرم فرض شده است ۱w . جرم یخ مصرفی ، t دمای یخ مصرفی ۰.۵ ظرفیت گرمائی یخ و ۸۰ برابر گرمای نهان ذوب یخ بر حسب کیلوکالری بر کیلوگرم می باشد .

مثال ۱ : طرح اختلاط زیر برای بتنسازی به میزان ۱۳ m داده شده است . با توجه به اطلاعات موجود دمای تعادل ساخت بتن را محاسبه کنید .سیمان ۴۰۰ کیلو ، شن خشک ۱۰۰۰ کیلو ، آب کل ۳۲۰ کیلو ، دمای سیمان ۳۵ درجه ، دمای شن ۴۰ درجه و رطوت آن ۶ درصد ، دمای ماسه ۳۰ درجه و رطوبت آن ۵.۴ درصد ، دمای آب ۲۵ درجه می باشد .

مثال ۲ : اگر بخواهیم دمای بتن به ۲۸ برسد آب باید تا چند درجه خنک شود .

مثال ۳ : اگر بخواهیم با آب ۲۵ درجه و یخ -۳ درجه به این دما برسیم ، چند کیلو یخ لازم است ؟

مثال ۴ : اگر بدون خنک کردن آب یا مصرف یخ بخواهیم به این دما برسیم دمای شن باید به چند درجه سلسیوس برسد ؟

اثرات هوای گرم بر خواص بتن :

همانطور که قبلا اشاره شد هوای گرم بر روی بتن تازه سخت شده اثراتی را برجای میگذارد که نامطلوب است . در این قسمت بطور مشروح به برخی از این اثرات و خواص بتن در هوای گرم اشاره می شود .

الف ) افزایش آب مورد نیاز در طرح مخلوط :

بسته به شرایط هوا و میزان تبخیر ممکن است تا ۲۵ کیلو لیتر آب اختلاط مورد نیاز افزایش یابد . (نسبت به حالت بدون تبخیر) تقریبا هر افزایش ۵ درجه سانتی گراد به حدود ۳ لیتر آب نیاز دارد . وجود آب بیشتر ، جمع شدگی را افزایش می دهد و مبل به ترک خوردگی بیشتر می شود .

ب ) آهنگ افت اسلامپ :

مسلما در شرایط هوای گرم ، گرمای بدون تبخیر و یا با تبخیر می توان تاثیر مهمی بر افت اسلامپ و آهنگ آن داشته باشد . می توان گفت تقریبا به ازاء ۴۰ درجه افزایش دما افت اسلامپ حدود ۸ سانت را شاهد خواهیم بود .

مسلما آهنگ افت اسلامپ نیز در هوای گرم بسیار زیاد می شود تا حدی که مزاحم کار اجرائی خواهد شد و غالبا برای مقابله با آن به افزایش آب متوسل می شوند که کار صحیحی نیست .

ج ) افزایش آهنگ سفت شدن بتن و کاهش زمان گیرش :

در یک هوای معتدل و مناسب ممکن است زمان گیرش اولیه بتن بسته به نوع سیمان و نسبت دمای اختلاط بین ۲ تا ۳ ساعت تغییر کند . با افزایش دما این زمان کاهش می یابد و ممکن است در دمای بتن با لاتر از ۳۰ درجه و دمای محیط بیشتر از ۳۵ درجه این زمان حتی به کمتر از نصف یا ثلث کاهش یابد . مسلما این امر مشکلات اجرائی را افزایش می دهد . در حمل محدودیت زمانی بوجود آورد و در ریختن و تراکم باید سرعت قابل توجهی داشته باشیم تا قبل از گیرش لایه زیرین بتوانیم لایه رویی را ریخته و متراکم کنیم . پرداخت سطح مشکل می گردد و بتن زود سفت می شود . در اکثر موارد در چنین شرایطی درز سرد ایجاد می گردد . درز سرد در آینده می تواند محل عبور آب و سایر مواد مزاحم شیمیائی باشد .

د ) ترک خوردگی خمیر بتن تازه :

این نوع ترک خوردگی معمولا در محیط های گرم و خشک حاصل می گردد . بدیهی است اگر بتن در محیط گرم و مرطوب قرار گیرد بعلت تبخیر کم از سطح بتن ، جمع شدگی چندانی ایجاد نخواهد شد . در رطوبت های بیش از ۸۰ درصد عملا مشکل ترک خوردگی بتن تازه را نخواهیم داشت . وقتی تبخیر از ۲ کیلو در ساعت تجاوز نماید ، وضعیت حاد و بحرانیست و عملا باید بتن ریزی متوقف گردد و یا تمهیدات خاصی تدارک دیده شود .

وقتی ترک خوردگی بیشتر اتفاق می افتد که تاخیر در گیرش و سفت شدن بتن ، مصرف سیمان های دیر گیر ، مصرف بیش از حد کندگیر کننده ، خاکستر بادی بعنوان جایگزین سیمان و یا بتن خنک داشت باشیم . مصرف موادی که آب انداختن را کم می کند می تواند به خشکی سطح و ترک خوردگی منجر شود . از جمله این مواد میتوان از میکرو سیلیس نام برد .

از بین بردن ترک های خمیری مشکل است ولی میتوان با ماله کشی مجدد توام با فشار ترکها را تا حدودی از بین برد .

الف ) اثرات نا مطلوب بر مقاومت :

مسلما بتنی که گرم ریخته و نگهداری شود در سنین اولیه مقاومت قابل توجهی کسب میکند اما بطور کلی در سن ۲۸ روز به بعد مقاومت کمتری نسبت به بتن ریخته شده با دمای کم خواهد داشت . بویژه اگر بتن حاوی مواد پوزولانی و کندگیر نباشد ، آسیب بیشتری می بنند . اگر ترک بتن را نیز در نظر بگیریم از نظر سازه ای آسیب جدی خواهد بود .

گاه دیده می شود که در روزهای گرم نسبت مقاومت ۲۸ روزه به ۷ روزه به مقادیری کمتر از ۳.۱ و حتی تا ۱.۱ می رسد . در شرایط خاص برخی آزمونه های ۲۸ روزه مقاومتی کمتر از آزمونه های ۷ روزه را نشان میدهند که بسیار تعجب برانگیز است . دلیل این امر استفاده از بتن گرم در قالب های گرم می باشد که گاه در زیر تابش آفتاب نیز چند ساعتی نگهداری می شوند .

با استفاده از سیمانهای ریز و زودگیر کننده ، سیمان زیاد یا w/c کم این مشکل بیشتر می گردد.

برای اختصار و با توجه به ذکر اثرات نا مطلوب در ابتدای این نوشتار از بیان مشروح سایر اثرات خودداری می شود .

راهکارهای بتن ریزی مطلوب در شرایط نامساعد گرم :

قاعدتا این راهکارها را میتوان به چند دسته تقسیم کرد :

الف ) انتخاب مصالح مناسب برای هوای گرم خشک یا گرم مرطوب و نسبت های مطلوب

ب ) روشهای مناسب انبار کردن مصالح برای گرم و داغ شدن (پیشگیری از گرم شدن )

ج ) خنک سازی مصالح و بتن و بتن خنک ساختن (کاهش دمای بتن)

د ) تمهیدات حفظ خنکی بتن در طول عملیات حمل و ریختن و جلوگیری از افزایش دمای بتن

ه ) نکات مربوط به ریختن ، تراکم و پرداخت سطح ، نگهداری و عمل آوری بتن و کنترل تبخیر در ادامه به هر کدام از راه حلهای اجرائی به اختصار می پردازیم .

انتخاب مصالح مناسب :

الف ) سنگدانه :

هر چند تاثیر سنگدانه چندان جدی نیست اما بویژه برای ایجاد دوام در بتن در مناطق گرم بویژه مرطوب لازم است سنگدانه ها از جذب آب کمی برخوردار باشند . ظرفیت جذب آب سنگدانه درشت در آبا به ۵.۲ و برای سنگدانه ریز به ۳ درصد محدود شده است در حالیکه در بسیاری از آئین نامه ها چنین محدودیتی دیده نمی شود .

سنگدانه ها باید در برابر قلیائیها از واکنش زائی برخوردار نباشند لذا از این بابت باید مورد آزمایش قرار گیرند . همچنین در مناطق خورنده باید یون کلر آنها از حدود مجاز کمتر باشد .

ب ) سیمان :

بهتر است از سیمانهای ریز و زودگیر استفاده نشود و سیمانهای با گرمازائی کم وحاوی مواد پورولانی (به عنوان جایگزین) بکار روند . سیمانهای آمیخته از این نظر مناسب اند . بهتر است مقدار سیمان زیاد نباشد و محدود کردن عیارسیمان به حدود ۴۰۰ کیلوگرم می تواند یک توصیه تلقی گردد . عیار سیمان زیاد می تواند عامل ترک خوردگی بتن خمیری باشد .

ج ) افزودنی ها :

در شرایط هوای گرم اغلب افزودنیهای روان کننده و یا کندگیر کننده استفاده می شود . ممکن است افزودنی روان کننده کندگیر کننده نیز بکار بریم . افزودنیهائی که بتواند اسلامپ را به مدتی قابل توجه حفظ نماید ، در این شرایط طرفدار دارد .

معمولا حبابزا ها بعلت مشکل کنترل مقدار حباب در شرایط هوای گرم توصیه نمی شود . مگر اینکه شرایط مناسبی برای مصرف آنها فراهم گردد .

روشهای پیشگیرانه برای جلوگیری از گرم شدن مصالح در انبار

هر چقدر بتوانیم جلوی گرم یا داغ شدن مصالح بتن را بگیریم ، کار خنک ساختن بتن ساده تر می شود .

بهر حال بهتر است دمای سیمان از ۶۰ درجه تجاوز نکند . سنگدانه ها با توجه به وزن قابل توجهشان بهتر است دمائی کمتر از ۴۰ درجه داشته باشند . آب نیز باید در حد امکان خنک نگه داشته شود . لذا توصیه می شود آب در محلی نگهداری شود که زود گرم نشود . مخازن فلزی هوائی بدون عایق بندی ابدا توصیه نمیشود . از مصرف سیمانهای گرم که از کارخانه حمل و تخلیه می شود باید پرهیز کرد و آنرا در سیلو نگهداشت تا خنک گردد .

سیلوی سیمان دارای رنگ روشن باشد . در برخی مناطق دنیا از سیلوی دو جداره استفاده می شود که ممکن است آب خنک در آن در جریان باشد . عایق بندی سیلوی سیمان نیز یک راه حل می باشد .

سنگدانه ها را نیز بهتر است از تابش آفتاب دور نگه داشت . سر پوشیده کردن دپوی سنگدانه ها یک روش معمول است که ممکن است برای ایران راه حل گران قیمتی باشد . ایجاد پوشش مانند برزنت و غیره می تواند راه حل ساده تری تلقی گردد .

خنک سازی مصالح و ساخت بتن خنک (کاهش دمای بتن) :

استفاده از بتن ها دمای کم یکی از راه حل های اساسی برای بتن ریزی مطلوب است . رساندن دمای بتن به زیر ۳۰ درجه می تواند به تولید بتن سخت شده مقاوم و با دوام منجر گردد و ضمنا میزان تبخیر از سطح بتن را کاهش دهد . باید گفت تبخیر عوامل متعددی دارد ولی دمای بتن در این رابطه بسیار مهم است . برای ایجاد بتن خنک غالبا اجزاء بتن را خنک میکنیم و از یخ برای ایجاد خنکی مخلوط بتن استفاده می نمائیم . بکارگیری ارت مایع نیز ممکن می باشد . اما در مورد بتن ریزی در هوای گرم در کارهای عادی عملا بکار نمی رود .

اجزائ بتن شامل : آب ، سیمان ، سنگدانه می تواند خنک شود . آب را با وسایل تبرید یا یخ می توان خنک نمود . سنکدانه ها را میتوان با آب پاشی و ایجاد شرایط مساعد برای تبخیر می توان به مقدار قابل توجهی خنک نمود (بویژه در هوای خشک) در خنک سازی سنگدانه می توان از آب خنک و هوای خنک نیز استفاده نمود .

یخ عامل مهمی در کاهش دمای بتن می باشد زیرا گرمای نهان ذوب یخ می تواند دمایش را به مقدار قابل توجهی پائین آورد . بهر حال خرده یخ یا پرید یخ می تواند صرفا بعنوان جایگزین بخشی از آب یا همه آن بکر رود تا تغییری در نسبت آب به سیمان حاصل نشود و در انتهای اختلاط نباید یخ در بتن تازه مشاده گردد.

خنک کردن سیمان راه حلی است که کمتر بکار گرفته می شود . اینکار به دلایل خاص نیاز دارد تا سیمان در معرض آب خنک یا هوای مرطوب قرار نگیرد . استفاده از دیگ اختلاطی که دارای رنگ روشن می باشد و یا آبخنک شده و یا در سایه است توصیه می گردد .

تمهیدات مربوط به حفظ خنکی بتن در طول عملیات بتن ریزی :

در زمان حمل ، ریختن و تراکم بتن حفظ خنکی آن ضروری است . بدیهی است دمای بتن در اثر تبادل گرما با هوای گرم مجاور افزایش می یابد . هدف ما کاهش این افزایش دما می باشد .

استفاده از وسایل حمل مناسب و سر بسته که رنگ روشن دارد یا با آب خنک می شود یکی از راه حل های مناسب می باشد .بکارگیری وسایلی مانند پمپ و لوله می تواند باعث افزایش دما شود و برای کنترل این افزایش دما ، لازم است لوله بمب خنک گردد . می توان دور لوله ها را گونی خیس قرار داد و گهگاه روی آن آب پاشید .

تسمه نقاله برای هوای گرم وسیله مناسبی نیست و در صورت لزوم می توان روی آن را پوشاند .

تراکم میکسر در طول حمل نباید بی جهت بچرخد زیرا این امر موجب افزایش دما خواهد شد و بویژه اگر حجم بتن در مقایسه با حجم دیگ کم باشد . استفاده از سایبانروی دیگ تراک و داشتن رنگ روشن توصیه می گردد .

نکات مربوط به ریختن ، تراکم ، پرداخت سطح ، نگهداری و عمل آوری بتن و کنترل تبخیر برای جلوگیری از تبخیر زیاد سطح از سطح بتن می توان توسط باد شکن ، سرعت باد را کم نمود . بویژه اگر بتوان از باد شکن های جاذب آب استفاده نمود و آن ها را خیس کرد ، رطوبت محیط افزایش می یابد و تبخیر کم می شود و همچنین محیط خنک می گردد . استفاده از سایبان در بالای محل بتن ریز (در صورت امکان) باعث کنترل تابش آفتاب و کاهش تبخیر می گردد و ضمنا از افزایش دامی بتن جلوگیری می شود .

میتوان از دستگاه های مه فشان و ایجاد مننده غبار آب در محل بتن ریزی استفاده کرد تا ضمن خنک شدن محیط رطوبت نسبی بالا رود و تابش آفتاب کم گردد . این کار در مواردی که باد می وزد موثر نیست .

قالب و میلگرد ها باید قبلا خنک شود و آبا با حداکثر دمای ۵۰ درجه را برای آنها پیش بینی کرده است . با آب پاشی بر روی قالب (بویژه فلزی) و میلگرد ها می توان آنها را خنک نمود ولی آب اضافی باید از سطح قالب و میلگرد زدوده شود (با هوای تحت فشار با اجازه دادن برای تبخیر)

برنامه ریزی کار بتن ریزی به نحوی که در زمان خنکی هوا انجام شود . مسلما در این حالت اصولا ممکن است شرایط هوای گرم موجود مباشد و بحث های مطروحه بی مورد تلقی گردد .

تامین حجم لازم بتن و استفاده از وسایلی که بتواند این حجم بتن را ساخته یا حمل کند و بریزد و متراکم نماید امری ضروری است و گرنه بتن در اثر معطلی گرم شده و زمان گیرش آن فرا می رسد و یا لایه های زیرین خود را می گیرد و درز سرد ایجاد می شود .

برای حفظ خنکی بتن در لایه های بتن ریزی ، بهتر است از لایه های ضخیم تر استفاده شود که این امر حجم بتن سازی و بتن رسانی و بتن ریزی بیشتری را در واحد زمان طلب می کند . استفاده از وسایل مناسب به نحوی که معطلی های بی جهت بوجود نیاید . مثلا باکت خیلی کوچک بکار نرود تا تراک میکسر مدت زیادی معطل بماند و یا تراک میکسر کمتر بارگیری شود تا بتن بمدت قابل توجهی در آن بچرخد و نماند .

تراکم مجدد بتن در هوای گرم توصیه می شود (قبل از گیرش) . این امر ترکها را کم میکند و استفاده از ماله برای بهم آوردن ترکها توصیه می گردد . (ماله کش یا تاخیر و مجدد) در هوای گرم و خشک اغلب سرعت تبخیر بیش از سرعت رو زدن آب است و سطح بتن خشک می شود . لذا ضمن رعایت نکاتی که قبلا مطرح شد لازمست در اسرع وقت سطح بتن محافظت شده و مرطوب گردد . استفاده ازگونی خیس در این موارد توصیه می شود . در غیر این صورت استفاده از پوشش های خاص مانند نایلون یا ترکیبات عمل آوری بتن می تواند مصرف شود . بدیهی است در شرایط هوای گرم و خشک توجه ویژه ای باید به عمل آوری رطوبتی معطوف گردد .

پرداخت سطح بتن در هوای گرم با مشکل همراه است و معمولا باید زودتر از سایر شرایط پرداخت را انجام داد اما نباید باعث جمع شدن آب در زیر لایه فوقانی گردد .

2)مراقبت از بتن در 4 هفته اول

تقریباً کلیه آیین نامه ها برای مراقبت از بتن از زمانیکه در محل مورد نظر تخلیه میگردد تا 4 هفته اول اهمیت زیادی قائل هستند . این مراقبتها از ساعات اول یا بهتر بگوئیم از دقایق اول شروع می شود به شرح زیر :

1 - ویبره کردن
به محض آنکه بتن در قالب خود جا گرفت باید نسبت به ویبره کردن آن اقدام شود .

2 - شمشه کشی
پس ازآنکه بتن ویبره شد و قبل از آنکه شروع به سخت شدن بنماید می باید روی آنرا بوسیله شمشه تسطیح نماید.عمل شمشه کشی بدینگونه است که شمشه بلندفلزی مستقیمی راکه طول آن درحدود2تا3 متر است انتخاب نموده و آن را روی سطح بتن می خوابانند آنگاه آنرا بوسیله دو نفر با حرکتهای نوسانی اره مانند به جلو و عقب برده و روی سطح بتن حرکت می دهند . این حرکت بتن های اضافی را جمع کرده وناهمواریهای سطح بتن را صاف مینماید. در موقع صاف نمودن بوسیله شمشه باید دقت نمود همیشه مقدار کمی بتن در جلو شمشه و بالاتر از سطح تراز قطعه وجود داشته باشد تا گودیها بوسیله آن پرشود . اگر میزان برجستگی زیاد بوده و بتن جلو شمشه زیاد باشد حرکت شمشه در سطح مشکل خواهد شد و موجب خسته شدن کارگران می گردد لذا باید بتن های اضافی با بیل یا شن کش از جلو شمشه برداشته شود . شمشه کشی روی سطوح وسیع مانند دالها می باید انجام شود و در سطوح کوچک مانند بالای ستونها و یا لبه دیوارها چندان ضروری نیست .

3 - ماله کشی
پس از شمشه کشی و تسطیح نسبی سطح بتن ، روی آنرا بوسیله ماله صاف مینماییم و در این عمل جای پای کارگرانی که بتن را ویبره نموده و یا روی آنرا شمشه کشی کرده اند و یا اگر احیاناً هنوز روی بتن پستی و بلندیهای موضعی وجود داشته باشد پر می شود .

· در اثر ماله کشی قدری دوغاب سیمان بالا زده و سطح محافظی برای سطوح پائین تر ایجاد می نماید . باید توجه داشت که مقدار رو زدن دوغاب سیمان خیلی کم باشد و بمحض نمایان شدن دوغاب سیمان باید از ماله کشی خودداری شود زیرا آب انداختن بتن مشکلاتی را به دنبال دارد که قبلاً در این مورد توضیح داده شده است .

·در اثر ماله کشی درشت دانه ها که استخوان بندی اصلی بتن را تشکیل می دهند به سطوح پایین تر فرو می روند و در نتیجه تراکم بهتری در سطوح فوقانی بتن ایجاد می شود .

· در اثر ماله کشی سطح صاف و یک تراز ایجاد میگردد که برای انجام عملیات بعدی مانند عبور دادن لوله های آب و یا برق و یا برای پوشش های بعدی مانند فرش کف و غیره آماده می باشد .

·با ماله کشی از ایجاد ترکهای پلاستیکی و ترک های حرارتی به مقدار زیاد جلوگیری می شود .لازم به یادآوری است که برای جلوگیری از ترک ها می باید ماله کشی در چند نوبت انجام شود . نوبتهای بعدی زمانی است که بتن قدری شروع به سخت شدن کرده و ترکهای پلاستیکی شروع به نمودار شدن مینمایند.

در این حالت ماله کشی باید با قدری آب همراه بوده و در اطراف ترک ها انجام شود و بوسیله ماله و فشار دست ترکها باید پوشانیده شود . این کار از ایجاد ترک جلوگیری نمی کند ولی به مقدار زیادی از پیش رفت آن مخصوصاً در عمق جلوگیری می نماید . ماله کشی پیش از اندازه مفید نیست اصولاً نباید با بتن بیش از اندازه کارکرد زیرا این عمل باعث آب انداختن بتن و جابجایی دانه ها و دوغاب سیمان می شود ، ماله کشی باید بمحض آنکه سطح درخشنده ( آب انداختگی) ظاهر شده، متوقف گردد .

4 - آب دادن
یکی از مهم ترین عوامل نگهداری بتن مرطوب نگهداشتن سطح خارجی آن است بطوریکه خشک شدن (از دست دادن آب)وسخت شدن سطح ومغزبتن بطورهم زمان وبتدریج انجام شودمعمولاًاین عمل بوسیله آب پاشی انجام می گردد.آب پاشی یا آب دادن باید از زمانی شروع شود که سختی بتن بتواند تحمل وزن یک نفر کارگر را نماید و یا به عبارت دیگر به محض آنکه پای کارگر در بتن فرونرود و یا سنگدانه های بتن در اثر آب پاشی جابجا نشود و یا به اصطلاح کارگاهی دانه های بتن شسته نشود باید آب پاشی شروع گردد . ساده ترین و متداولترین و غیر فنی ترین وسیله مرطوب نگهداشتن سطح بتن آب پاشی روی بتن بوسیله شیلنگ آب می باشد آب پاشی با شیلنگ باید به دفعات مکرر انجام شود بطوریکه هیچ وقت و هیچ نقطه از سطح بتن خشک نشود . این کار باید حداقل 24 ساعت بهمین ترتیب ادامه یابد و پس از آن تا دو روز هر ساعت یک بار و بعد از دو روز هر دو تا سه ساعت یکبار باید روی بتن آب پاشی شود در مدت شب که تابش آفتاب وجود ندارد و آب با آهستگی بیشتری تبخیر می شود می توان هر 4 تا 5 ساعت یکبار آب پاشی نمود ، در مواقعی که باد با سرعت بیشتری می وزد واضح است که شدت تبخیر سطحی افزایش پیدا می کند در این مواقع مرطوب نگهداشتن سطح بتن و آب پاشی روی آن باید با زمانهای کوتاهتری انجام گردد .
برای آب دادن روی بتن ستونها باید شیلنگ آب در سطح فوقانی ستون قرار گیرد تا آب از سطح بالایی به روی بدنه های اطراف جاری شده و تمام سطوح جانبی مرطوب گردد . همچنین می توان با پیچیدن گونی به دور ستون و مرطوب نمودن آن عمل آب دادن به بتن ستونها را انجام داد . هیچ وقت نباید برای آب دادن به ستون از نردبانی که به ستون تکیه می شود استفاده نمود زیر این نردبان و وزن کارگری که از روی آن بالا می رود به ستون آسیب رسانیده و حتی ممکن است بتن آنرا که کاملاً سخت نشده است متلاشی نماید . در این گونه موارد بهتر است از سکوهای مخصوص که قبلاً برای این کار تهیه شده است استفاده گردد .
برای آب دادن به بتن باید حتی المقدور از آبی استفاده گردد که دمای آن تقریباً مساوی بتن باشد زیرا استفاده از آب سردتر و یا گرمتر موجب تغییر دمای ناگهانی بتن گشته و در اثر انقباض یا انبساط سریع در آن تنش های داخلی ایجاد شده و موجب ترکهای بیشتر پیش بینی نشده در قطعه می گردد .
برای مرطوب نگهداشتن سطح بتن می توان از وسائل دیگر نیز استفاده نمود مثلاً می توان سطح بتن را با کاغذ سیمانی که ممکن است در همه کارگاهها موجود باشد مفروش نموده و آنگاه کاغذ سیمانی را مرطوب کنیم . بدین وسیله رطوبت سطح بمدت زیادتری باقی مانده و وزش باد اثر کمتری روی تبخیر سطحی بتن دارد و یا میتوان برای پوشش روی بتن از گونی مرطوب استفاده کرد بدین طریق که سطح بتن را با گونیهایی که کمتر مورد استفاده قرار می گیرند و اجناس دورریز کارگاه می باشد مفروش نموده و آنگاه گونی را مرطوب نمائیم .
برای مرطوب نگهداشتن سطح بتن وسیله آیین نامه های مختلف متدهای دیگری نیز پیشنهاد شده است از جمله غوطه ور نگهداشتن سطح بتن می باشد در این طریقه می باید دیواره کوچکی از خاک رس و یا سایر مواد نفوذ ناپذیر در اطراف سطح بتن ریزی شده بوجود آورد تا سطح بتن ریزی شده به حوضچه وسیعی به عمق چند سانتیمتر تبدیل گردد آنگاه درون این حوضچه را برای مدت حداقل 48 ساعت با آب پر نمائیم . از آنجا که از سطح بتن ممکن است آب به پایین نفوذ نماید باید توجه کنیم که از این روش زمانی استفاده شود که اولاً مصرف آب از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه باشد در ثانی آب نفوذ کرده از سقف به قسمتهای پایین خسارت ببار نیاورد بعضی از آیین نامه ها برای پوشش روی بتن خاک اره یا خاک یا ماسه مرطوب را پیشنهاد نموده اند .

بعد از بتن ریزی و سخت شدن بتن تا حدی که بتواند وزن یک نفر کارگر را تحمل کند روی بتن را آب پاشی نموده و این کاغذ را روی آن پهن می کنند با وجود آنکه رطوبت بتن در اثر نفوذ ناپذیر بودن این کاغذ نمی تواند تبخیر شود لذا آب پاشی های مکرر روی بتن لازم نیست و حرارت زیر آن نیز که در اثر هیدراسیون سیمان بوجود می آید برای سخت شدن بتن مناسب است .
در روند تهیه مواد شیمیایی و افزودنی برای بتن موادی به بازار عرضه شده است که آنرا روی بتن می پاشند و به گفته تهیه کنندگان این مواد مانند قشر نازک شیشه ای روی بتن را پوشانیده و مانع تماس سطح بتن با هوای خارج شده در نتیجه مانع تبخیر سطحی می گردد . استفاده از این ماده ممکن است روی خواص بتن اثرات نامطلوب بجا گذاشته بدین لحاظ مصرف آن فقط با اجازه مهندس محاسب و آزمایشگاه مجاز است .

مراقب ترک خوردن بتن تازه ریخته شده باشید !

تبخیر سریع آب بتن تازه ، قبل از رسیدن بتن به تاب کششی اولیه در هوای گرم و تشدید آن با وزش باد و افزایش عیار سیمان پدیده ای است که باید مراقب آن بود .
در حد فاصل نیم تا شش ساعت بعد از بتن ریزی این ترکها در سطوح به صورت گسترده ظاهر می شود که عمق و تعداد آنها بستگی به عوامل محیطی و مشخصات طرح اختلاط بتن دارد .
درمحل تولید عوامل مرتبط با مشخصات طرح اختلاط کنترل می شود ، لیکن با عوامل محیطی و اجرا باید با دقت و جدیت در محل بتن ریزی برخورد نمود .
در این خصوص به چند نکته مهم اشاره می شود :

· از ویبره با حداقل قطر لازمه استفاده نمایید .

· ویبره به صورت قائم و با فواصل متناسب با قطر ویبره داخل بتن فرو برده شده و تراکم انجام پذیرد .

· تراکم و ویبره زنی هرنقطه فقط تا خروج حباب شیری رنگ ادامه یابد و بلافاصله با قطع جریان این حباب ها در پیرامون ویبراتور و با پدیدار شدن دوغاب سبز رنگ سیمان ، ویبره خارج گردد .

· سپس پرداخت سطحی انجام شده و ظرف کمتر از نیم ساعت با کشیدن پوشش مناسب مانند گونی مرطوب از اتلاف آب داخل بتن جلوگیری شود .

· سطح این پوشش باید تا 12 ساعت با آب پاشی ملایم ، مرطوب نگه داشته شود .

· با توجه به شرایط جوی توصیه می شود حداقل تا 7 روز عمل مراقبت به خوبی ادامه یابد .

با رعایت این نکات ضمن دستیابی به تراکم کافی و سطح تمام شده دلخواه بتن از جداشدگی و آب انداختن و همچنین بروز ترکهای سطحی و عمقی جلوگیری خواهد شد و بتن با روند بسیار مناسبی رشد خواهد کرد و دوام بتن و کیفیت آن نیز بسیار بهبود می یابد .


3) بتن ریزی در هوای سرد

در هوای سرد و یخبندان آب موجود در بتن یخ می زند و می دانیم آب در اثر یخبندان ازدیاد حجم پیدا می کند و هم زمان در بتنی که در اثر سرما مایل به جمع شدن است انبساط ایجاد می نماید که خود موجب بوجود آمدن ترکهای سطحی و عمقی در بتن می گردد ، پس از ذوب شدن یخ ، بتن از لحاظ حجم به حالت اولیه برنمی گردد و در همان حالت انبساطی که در اثر انجماد آب در آن بوجود آمده است شروع به سخت شدن می نماید و با توجه به اینکه در حرارتها ی پائین روند سخت شدن بتن بسیار کند است و از طرفی ممکن است در روزهای زمستان حرارت محیط در شب به زیر صفر برود و در روز چند درجه سانتیگراد بالای صفر باشد لذا قطعه بتنی ریخته شده تا سخت شدن کامل ممکن است چندین بار در مقابل هجوم یخبندان و ذوب قرار بگیرد . از طرفی در طول مدت یخبندان فعل و انفعالات شیمیایی سیمان برای سخت شدن متوقف می شود و پس از ذوب شدن یخ چنانچه سیمان فاسد نشده باشد با قدرت کمتری شروع به سخت شدن می نماید و اگر این سیکل تکرار شود چنین قطعه ای در مقابل بارهای وارده بسیار ضعیف می باشد . ولی اگر یخبندان هنگامی آغاز شود که بتن سخت شده باشد لذا آب موجود در آن به مصرف هیدراسیون سیمان رسیده و یخبندان اثرات مخرب کمتری در آن دارد .
اثرات تخریبی یخبندان روی قطعات کم ضخامت بمراتب بیشتر از قطعات ضخیم است زیرا قطعات حجیم تر می تواند گرمای هیدراسیون سیمان را بمدت بیشتری در خود نگاه دارند در نتیجه سرمای بیرون آسیب کمتری به آن وارد می نماید .
اگر مقاومت فشاری بتن به حدود 50 تا 60 کیلوگرم بر سانتیمتر مربع برسد ( 5 تا 6 نیوتن برمیلیمتر مربع ) می توانیم مطمئن باشیم که دیگر یخبندان اثرات تخریبی چندانی روی بتن ندارد .
برای آنکه در صبح روز بعد از بتن ریزی تفاوت میان بتن یخ زده و بتن سخت شده را تشخیص دهیم کافی است که شعله کوچکی را به سطح بتن نزدیک کنیم اگر روی بتن درخشندگی حاصل از ذوب یخ و وجود آب نمایان نشد معلوم می شود که بتن یخ نزده است .
با توجه به توضیحات فوق بهتر است در ایام یخبندان اقدام به بتن ریزی ننمائیم مخصوصاً اگر بتن ریزی در ضخامت کم و سطوح زیاد انجام می شود ولی اگر ناگزیر به بتن ریزی باشیم باید حتماً مطالب زیر را رعایت نمائیم .
1 – از بتنهای پرسیمان استفاده شود.
2 – از روان کننده وزودگیراستفاده گرددزیرا این هردو افزودنی میزان مصرف آب رادر بتن کاهش میدهد .
3 – حتی المقدور از بتن خشک تر استفاده شود ( نسبت آب به سیمان هرقدر ممکن است کمتر باشد ) .
4– از مواد افزودنی حباب زا استفاده گردد .
5 – ساعات بتن ریزی با توجه به آب و هوای منطقه تعیین شوداین زمان به قدری باشد که بتن تا شروع سرما قدری سخت شده و مشغول آزاد کردن گرمای هیدراسیون شود .
6 – یخ و برف موجوداز روی مصالح وابزار بتن ریزی زدوده شود. اگر امکان زدودن برف و یخ از روی مصالح وجود ندارد باید رویه شن و ماسه را پس زده و برای بتن سازی از شن و ماسه مرکز توده که احتمالاً فاقد یخ و برف می باشد استفاده گردد .
7 – در صورتیکه دمای هوا در حدود صفر درجه باشد بعد از بتن ریزی باید روی آن پوشانیده شود به این پوشش اصطلاحاً لحاف می گویند اگر از لحاف پشم شیشه دار استفاده گردد تبادل حرارت بین خارج و داخل بتن تقریباً قطع می شود و با توجه به اینکه اصولاً سیمان در روند سخت شدن گرمازا می باشد لذا سرمای خارج لحاف هیچگونه آسیبی به بتن نمیتواند برساند.حتی المقدر نباید بتن در سرمای زیر 5- درجه قرار بگیرد زیرا در این حرارتها روند سخت شدن بتن بسیار کند می شود و در حرارتهای حدود 10- درجه بکلی روند سخت شدن بتن متوقف می گردد . برای این مرحله بهتر است بگوئیم حیات بتن پایان می پذیرد و اگر دوباره هوا گرم شود ممکن است سخت شدن بتن دوباره از سرگرفته شود ولی هیچ وقت به مقاومت قبل از یخبندان نخواهد رسید.
8 – درحین بتن ریزی اگر حرارت هوا یکباره سرد شد و خطر یخ زدن بتن مشاهده گردید می توان با روشن نمودن بخاریهای باغی محیط را گرم نمود این بخاریها احتیاج به دودکش نداشته و با هرنوع سوختی از قبیل نفت – گازوئیل – مازوت و حتی روغن سوخته کار می کند برای هر 20 تا 30 متر مربع یک عدد از این بخاریها کافی است . استفاده از این بخاری در محیط های سربسته مجاز نیست زیرا سوخت این بخاریها گاز co2 تولید می کندکه این گاز علاوه بر آنکه محیط عبور و مرور کارگران را مسموم می نماید در فعل و انفعالات سخت شدن سیمان اثر منفی می گذارد و ممکن است بتن را کربناته نماید .
9–حداقل وحداکثردمای روزانه محیط بایددرهفته اول بتن ریزی ثبت شده و به مهندس کارگاه و مخصوصاً مهندس محاسب گزارش شود دماسنج ها باید درمکانهایی گذاشته شوندکه دارای کمترین حرارت هستند.
10 – بتن ساخته شده به مسافت های طولانی حمل نشود و به فوریت در محل نهایی جا داده شود زیرا خطر از دست دادن حرارت هیدراسیون در ساعات اولیه گیرش بوجود می آید .
11 – استفاده از کاه حداقل به ضخامت 25 سانتیمتر بتن را در حرارتهای نه چندان پایین از خطر یخبندان حفظ می کند .
12– بتن ریزی فونداسیون روی زمین یخ زده انجام نشود و همچنین از قالبهای آجری یخ زده استفاده نگردد.

بسیاری از آیین نامه ها به مطلب نگهداری از بتن توجه مخصوص نموده و به آن فوق العاده اهمیت می دهند و حتی نگارنده معتقد است که تمام دقت های لازم در تهیه مصالح خوب ، دانه بندی خوب و بالاخره مصرف سیمان خوب و به اندازه در حدود 60 تا 70 درصد مقاومت های بتن را تامین می نماید و 30 تا 40 درصد بقیه مربوط به نگهداری از آن پس از بتن ریزی و مراقبت از آن در سنین مختلف می باشد . این مراقبتها بلافاصله بعد از بتن ریزی شروع شده و تا پایان عمر قطعه ادامه دارد .
مراقبت از بتن تازه مخصوصاً در ساعات اولیه باید با دقت بیشتر انجام شود و تا 4 هفته اول بتن ریخته شده باید همیشه تحت مراقبت قرار گیرد .
منابع: http://kmosh.orgوhttp://khane-beton.blogfa.com