■ طراحی استخر (قسمت اول) بخش عمران

برای تعیین ابعاد و اندازه های استخر مهمترین عامل تعداد شناگران می باشد که میانگین تراکم آنها با توجه به سرانه های ارائه شده به شرح ذیل قابل محاسبه می‌باشد.


ناحیه کم عمق آب (کمتر از 7/1 متر عمق):

شنای تفریحی= عمق آب برای استخرهای سرپوشیده و سرباز 5/1 متر
شنای آموزشی پیشرفته(تمرینات)=عمق آب برای استخرهای سرپوشیده 2 متر- سرباز 5/2 متر
شنای آموزشی ابتدایی=عمق آب برای استخرهای سرپوشیده 4 متر-سرباز 5/4 متر

ناحیه عمیق (بیش از 7/1 متر عرض):

شنای تفریحی پیشرفته=عمق آب برای استخرهای سرپوشیده 2 متر- سرباز 5/2 متر
شیرجه= عمق آب برای استخرهای سرپوشیده 5/17متر- سرباز 20متر

حداقل عرض حاشیه استخر:

برای استخرهای سرپوشیده 2 متر- سرباز 4 متر


حداکثر ظرفیت استخرها بر حسب عمق استخر

این میزان به سادگی توسط مساحت سطح استخر و تعداد استفاده کنندگانی که می توانند به صورت ایمن از امکانات این سطح استفاده کنند تعین می شود :
سرانه استخر به ازاء عمق استخر

استفاده کننده به ازای هر2/2 متر مربع=قسمت کم عمق آب (کمتر از یک متر)
استفاده کننده به ازای هر72/ متر مربع=آب راکد (m 1 - 1.5 عمق)
استفاده کننده به ازای هر 4 متر مربع=آب عمیق (بیش از m 1.5 عمق )
استفاده کننده به ازای هر 4 متر مربع=آب عمیق (بیش از m 2 عمق )

اندازه و ساختمان معمول استخر

اولین گام در طراحی استخر شنا، تعیین مساحت کل آن است که بر مبنای چگونگی استفاده و تعداد شناگرانی که در یک زمان در داخل استخر خواهند بود، پیش بینی می شود. بر حسب توصیه کمیته استخرهای شنای آمریکا، می بایدحداقل طول استخر ft 60 و عرض آن مضربی از 5 ، 6 یا ft 7 باشد.
عرض هر لاین شنا در استخرهای ورزشی باید حداقلft 7 منظور گردد. اما در استخرهای تفریحی، تنها تعداد شناگرانی که در یک زمان داخل استخر خواهند بود،عامل اصلی در تعیین مساحت استخر می باشد. معلوم شده است که برای زمانی که حداکثر تعداد شناگران داخل آب باشند، می باید به ازاء هر شناگر درون آب 25 فوت مربع سطح در نظر گرفته شود. در اینجا فرض بر این است که یک سوم افراد حاضر در استخر درون آب نیستند(منظور شناگرانی هستند که در محیط اطراف استخر بوده و هنوز به داخل آب نپریده اند ویا داخل آب بوده و از آن خارج شده اند، با این توضیح فرق بین افراد حاضر در استخر و«شناگران درون» آب مشخص می شود).
عمق استخر بستگی به چگونگی استفاده از آن دارد. عمق آب در قسمت کم عمق انتهایی استخر باید حداقل 4 تا 5 فوت باشد و کف استخر با شیب ملایمی به تدریج به قسمت عمیق منتهی گردد. بهتر است عمق انتهای عمیق استخر جهت مناسب بودن برای شیرجه 9 فوت منظور شود. تا جائیکه پا به کف استخر می رسد و امکان راه رفتن وجود دارد، نمی باید عمق استخر به طور ناگهانی تغییر یابد، به طور تقریبی از عمق 4 فوت به 6 فوت. با معین شدن عمق استخر ومساحت سطح استخر، حجم داخل استخر مشخص می شود. جدول شماره (1-3) ابعاد استخرهای قانونی را که توسط کمیته استخرهای آمریکا توصیه شده اند ارائه می دهد. ظرفیت این استخرها براساس گردش مداوم و 24 ساعته آب و فرمول های زیر تعین شده اند:

L*W25 = بار استحمامی استخر
حجم آب مورد نیاز برای هر شناگر بر حسب گالن=T2 25/6Q
C*VT*Q = ظرفیت استحمامی استخر در روز
L = طول استخر
W = عرض استخر
Q = حجم آب مورد نیاز برای هر شناگر (گالن)
T = مدت زمان یک گردش کامل آب استخر (ساعت)
C = ساعات گردش آب استخر
V= حجم استخر (گالن)




مثال:
بعنوان یک مثال طراحی ، فرض کنید در یک استخر تفریحی حداکثر 84 شناگر شنا کنند. در اینصورت:


فوت مربع سطح آب مورد نیاز 2100 = (فوت مربع بازاءهر شناگر) 25 * (شناگر) 84


لذا ابعاد استخر برای چنین سطحی بر حسب طرح می تواند بدین قرار باشد:30*70 یا 35*60 اگر این استخر دارای سکوی شیرجه نیز باشد، می توان شیب کف استخر را از عمق 4 فوتی در انتهای کم عمق به سمت نقطه ای به عمق 10 فوت در فاصله 15 فوتی از انتهای عمیق استخر فرض نمود. بنابراین عمق متوسط استخر را برای این شیب یکنواخت چنین خواهد بود:



7=(2)/(10+4)
مساحت استخر در انتهای کم عمق برای یک سطح استخر a= 70 ft * 30 ft خواهد شد:


S = (70 - 15 ) ft * 30 ft = 1650 ft2



سطح بدست آمده S = 1650 ft2 را اگر در عمق متوسط h=7 ft ضرب نماییم حجم v= 11550 ft3 بدست می آید.


در قسمت عمیق حجم استخر برابر است با :
v = 15 ft * 30 ft * 10 ft = 4500 ft3
بنابراین حجم کل استخر بر حسب گالن برابر خواهد بود با :

V total = (4500 ft3 + 11550 ft3 ) * 7.5 [gal/ft3] = 120375 gal
چنین استخری در صورتیکه سر پوشیده باشد باید با موزائیک یا کاشی سفید یا روشن خط کشی شود، و اگر در فضای باز باشد باید با سیمان سفید بطور کاملا صاف نازک کاری شود، تمامی گوشه های استخر می باید گرد باشند و سطح پیرامون استخر بگونه ای کاملا واضح بمنظور نشان دادن عمق آب در نقاط معین علامت گذاری شود، ترجیحا در نقاطی که عمق آب یک فوت افزایش می یابد. علامت گذاری خطوط شنا و غیره را می توان مواد تیره رنگ انجام داد ولی می باید در بخش اعظم استخر مواد روشن رنگ بکار روند تا هر گونه آلودگی و چربی به راحتی پیدا شود.

منابع:
1- طراحی ورزشگاه ها , نشریه شماره 128 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور , فصل دوم مقررات و معیارهای طراحی استخرهای شنا
2- طراحی استخر , جزوه محاسباتی شرکت پاکمن ,
3-مهندس سید مجتبی طباطبائی, محاسبات تأسیسات ساختمان , چاپ نهم , 1382
4- مهندس افشین عابدی , محاسبه بارهای حرارتی و برودتی ساختمانها به کمک نرمافزارCARRIER 99
چاپ اول ,1383
5-دکتر مجتبی ایزدی , جزوه درس طراحی سیستمهای تهویه مطبوع , فصل دوم , طراحی و محاسبه کانال کشی , مهر 1385
۶- شرکت صنایع تهویه دماوند , کاتالوگ انتخاب هوا ساز و فن کویل
۷- سایت اینترنتی گرماتاب تشعشعی www.garmataab.com , بخش اطلاعات فنی
۸- شرکت کایزر پمپ جهش , کاتالوگ انتخاب بوستر پمپ
۹- سایت اینترنتی http://neghab-omid.***********.com
۱۰-سایت اینترنتی http://www.mehranhvac.******.com